Yunus Emre ve Dünya Dili Türkçe BUÜ’de konuşuldu

Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ), 2021 Yunus Emre ve Türkçe Yılı kapsamında ‘Yunus Emre ve
Dünya Dili Türkçe’ konulu bir panel düzenledi. Panelde Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Gürer
Gülsevin ile İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanı, Türk Dil Kurumu Bilim Kurulu Üyesi ve
YÖK Genel Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hayati Develi konuşmacı olarak yer aldı.
BUÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hatice Şahin’in moderatörlüğünü üstlendiği paneli
Rektör Prof. Dr. Ahmet Saim Kılavuz, Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Ferudun Yılmaz, Prof. Dr. İrfan
Kırıştıoğlu, fakülte dekanları, akademisyen ve öğrenciler takip etti.
Panel öncesinde kısa bir açılış konuşması gerçekleştiren Rektör Prof. Dr. Ahmet Saim Kılavuz, YÖK
tarafından belirlenen Araştırma Üniversiteleri arasında yer aldıklarına işaret etti. Bu kapsamda
akademik ve bilimsel çalışmaların ön plana çıktığını söyleyen Prof. Dr. Ahmet Saim Kılavuz,;
“Araştırma Üniversitesi olarak bu güne kadar daha çok mühendislik ve benzeri alanlarda çalışmalar
yürütüldü. Ancak son YÖK toplantımızda yeni dönem için sosyal bilimler alanında da kamu veya
sektör ile buluşturma faaliyetlerinin başlayacağı bilgisini aldık. Ümit ediyoruz ki yeni dönemde Sosyal
Bilimler Enstitümüz başta olmak üzere, fakültelerimiz ve birimlerimiz, çalışma alanlarıyla alakalı
sektörlerle işbirliği noktasında eşleştirilecek ve önemli projelere imza atacaktır. Üniversitemizin ve
akademik kadromuzun ciddi bir donanımı, bilgi birikimi var. Bu birikimi kamu veya özel sektördeki
ilgili kuruluşlarla buluşturarak ülkemizin ve milletimizin faydasına olacak daha çok çalışma ortaya
çıkaracağımıza inanıyorum” dedi.
DİLİMİZİ KAYBEDERSEK KİMLİĞİMİZİ KAYBEDERİZ
Programda konuşan Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Gürer Gülsevin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip
Erdoğan’ın Ocak ayında bir seferberlik başlattığını ve 2021’i Dünya Dili Türkçe yılı ilan ettiğine işaret
etti. Bunun çok önemli bir girişim olduğunun altını çizen Prof. Dr. Gürer Gülsevin; “Dil ve kültür çok
önemlidir. Bunu herkes ve hatta her devlet adamı söyler. Ancak, gerçekten kültüre ve dile bir devlet
başkanının önem vermesi, onu gündeme getirmesi çok önemli bir konudur. Öncelikle dil üzerinde
endişeleri var. Yozlaşmak üzere. Dil bizim kimliğimizdir. Kimlik çok önemlidir. Dilimizi kaybedersek
kimliğimizi kaybederiz. O yüzden böyle bir yıl ilan etmesi, tarihte de gördüğümüz devlet adamı
tavırlarındandır. Bunu tarihte ilk kez 13. Yüzyılda Karamanoğulları’nda görüyoruz. Bir de
Cumhuriyetimizin başında Mustafa Kemal Atatürk’te görüyoruz” diye konuştu.
TÜRKÇE, TAM ANLAMIYLA BİR DÜNYA DİLİDİR
Türk dilinin tarihte bilinen en eski diller arasında yer aldığının altını çizen TDK Başkanı Gülsevin,
Türkçenin bu konuda dünya dilleri arasında ilk 10’da yer aldığını vurguladı. Genel anlamda 250 milyon
insanın Türk dili konuştuğunu söyleyen Gülsevin; “Türkçe bugün yaklaşık 12 milyon kilometrekarelik
bir alan içerisinde konuşuluyor. Her dile dünya dili diyemezsiniz. Dünya dili olmak için belirli ölçütler
olması gerekir. Dil bilimciler, dünya üzerinde 6-7 bin dil olduğunu söylüyor. Ancak bunların hepsi
konuşma dilidir. Konuşma dilinin bir üst statüsü yazı dili, edebi dil olmaktır. Bunların ne kadarı yazı dili
olmuştur? Türkçe, tarihin en eski dönemlerinden beri yazı dilidir. Edebi dilin bir üst seviyesi vardır;
devlet dili. Bunlardan kaç tanesi devlet dilidir? Devlet dili çok yüksek bir statüdür. An itibariyle
Birleşmiş Milletler’e kayıtlı 193 ülke var. Yani taş çatlasa 6 bin dil içerisinde devlet dili statüsüne
çıkmış 193 dil vardır. Ancak biliyorsunuz ki elbette bu kadar devlet dili yok. Birçok ülke devlet dili

olarak İngilizce, Almanca, Fransızca veya Rusçayı kullanıyor. Devlet dilinin bir üst statüsü ise eğitim
dilidir. Bazı devletler kendi dillerini devlet dili yapmışsa bile eğitimde başka dilleri kullanıyor. Bu
dillerin olmadığı dönemlerde Türk dilinin yazılı metinleri vardır ve bugüne kadar gelmiştir” şeklinde
konuştu.
YUNUS’U İKİ KATMANLI OKUMAK LAZIM
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanı, Türk Dil Kurumu Bilim Kurulu Üyesi ve YÖK Genel
Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hayati Develi ise konuşmasında Yunus Emre’nin yaşadığı dönem ve
eserlerinden örnekler verdi. Yunus Emre’nin döneminde ortaya çıkan ender şahsiyetlerden birisi
olduğunu kaydeden Prof. Dr. Hayati Develi; “Türkçe, yıkıntılı bir dönem içerisinde ön plana çıkmaya
başladığında Yunus Emre diye bir derviş ortaya çıkıyor ve yüzyıllar boyunca halkı adeta büyüleyen bir
Türkçe ile şiirler söylemeye başlıyor. Hiç örneği olmayan bir dil ile yüksek manalar ifade eden eserler
ortaya koyuyor. Yunus’u okurken dikkatli okumak lazım. Yani iki katmanlı okumak lazım. Yazdığı
şiirlerde bazen asıl manayı kaçırabiliriz” dedi.
Panelin ardından BUÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Saim Kılavuz, konuşmacılara İznik Meslek
Yüksekokulu’nda üretilen özel yapım çini tabaklar hediye etti. Etkinlik soru-cevap kısmı ile sona erdi.